ARGE ve Tasarımda Yeni Teşvikler

1 Mart 2016 İtibari İle AR-GE Faaliyetlerinde Yeni Dönem

01 Mart 2016 tarihi itibari ile yürürlüğe giren 6676 Sayılı Kanun’la Ar-Ge teşvikleri alanında bazı önemli değişiklikler yapılmıştır. Bunları şöylece sıralayabiliriz:

Tasarım faaliyetleri de 5746 Sayılı Kanun kapsamına alınarak Ar-Ge için öngörülen tüm teşvik ve destek unsurlarından yararlanma imkânı getirilmiştir. (6676/25,26,27,28,29)(5746/1,2,3.ve 4. Maddelerde yapılan değişiklikler)

Ar-Ge ve tasarım merkezlerinin yanı sıra tasarım siparişi verenler de indiriminden yararlanabilecektir. Yeni kanunla yapılan harcamaların %50 si Ar-Ge Tasarım merkezleri tarafından, diğer %50 si ise siparişi verenler tarafından indirilebilecektir.(6676/28)(5746/3.Madde 9.Fıkra ile getirilen düzenleme)

1. Tasarım ve destek personeli için uygulanan gelir vergisi stopajı destekleri arttırılmıştır.(6676/1)(GVK Geçici 75.Madde değişikliği)
2. Ar-Ge merkezi kurabilmek için gerekli personel sayısının 15’e kadar, tasarım merkezi kurabilmek için gerekli personel sayısının 5’e kadar indirilebilmesi için Bakanlar Kurulu’na yetki verilmiştir. (6676/29)(5746/4.Maddesinde yapılan değişiklik ve eklemeler)
3. Ar-Ge ve tasarım merkezlerinde çalışan personellerin teknoloji geliştirme bölgeleri dışındaki proje ile doğrudan ilgili çalışmaları da gelir vergisi stopaj desteği kapsamına alınmıştır.(6676/14)(4691/Geçici 2.Madde de yapılan değişiklik ve eklemeler)
4. Ar-Ge merkezleri, temel bilimler (matematik, fizik, kimya ve biyoloji lisans programları) mezunları istihdam etmeleri halinde ücret teşvikinden faydalanabileceklerdir.(6676/28) (5746/3.Madde 10.Fıkra ile getirilen düzenleme)
5. Bakanlar Kurulunca belirlenen kriterlere haiz Ar-Ge ve tasarım merkezleri harcamalarının bir önceki yıla göre artışlarının %50sine kadarını ilave indirim konusu yapabileceklerdir. (6676/28) (5746/3.Madde 1.Fıkrada yapılan değişiklik)
6. Tekno girişim sermaye desteği kapsamında hibe tutarının artırılmasına ilişkin Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’na yetki verilmiştir. Ayrıca tekno girişim sermaye desteğinden faydalananlara, bu desteğe konu projelerin finansmanında kullanılmak üzere sağlanan sermaye destekleri gelir ve kurumlar vergisi matrahından indirilebilecektir.(6676/28) (5746/3.Madde 5.Fıkrada yapılan değişiklik ve eklemeler)
7. 5746 sayılı Ar-Ge ve tasarım faaliyetlerinin desteklenmesine ilişkin kanun kapsamında yürütülen projelerle ilgili ithal edilen eşya, gümrük vergisi ve her türlü fondan, düzenlenen kağıtlar da damga vergisinden istisna edilmiştir.(6676/28) (5746/3.Madde 8.Fıkra ile getirilen düzenleme)
8. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nca belirlenen kriterlere haiz tasarım yarışmalarında sergilenen tasarımların tescil giderleri hibe olarak bakanlık bütçesine konulacak ödenek imkânları çerçevesinde geri ödemesiz olarak desteklenebilecektir. (6676/28) (5746/3.Madde 12.Fıkra ile getirilen düzenleme)
9. Rekabet öncesi işbirliği projelerinde, proje bütçelerinin %50 si bakanlık bütçesinden karşılanabilecektir.(6676/28) (5746/3.Madde 6.Fıkra ile yapılan değişiklik ve eklemeler)
10. Katma Değer Vergisi Kanunu’na yapılan değişiklikle ihtisas teknoloji geliştirme bölgeleri istisna kapsamına alınmıştır. Buna göre söz konusu bölgelerde faaliyette bulunan girişimcilerin kazançlarının gelir ve kurumlar vergisinden istisna olduğu süreler içinde ürettikleri ve sistem yönetimi, veri yönetimi, iş uygulamaları, sektörel, internet, mobil ve askeri komuta kontrol uygulama yazılımı şeklindeki teslim ve hizmetleri katma değer vergisinden müstesnadır (6676/6)(KDV Kanunu Geçici 20.Madde de yapılan eklemeler)
11. KOBİ Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığınca desteklenen Ar-Ge, tasarım ve yenilik faaliyetlerine ilişkin görevlendirilen öğretim elemanları, kamu görevlileri için yapılan harcamalar başkanlık bütçesinden karşılanacaktır.(6676/7) (3624/Ek Madde 1 ile yapılan eklemeler)
12. Ar-Ge merkezlerinde nitelikli öğretim elemanlarının tam veya kısmi zamanlı olarak görevlendirilebilme esasları ve tam zamanlı geçekleştirilen çalışma sürelerinin eş değer Ar-Ge personeli hesabına katılması imkânı getirilmiştir.(6676/28) (5746/3.Madde 11.Fıkra ile yapılan eklemeler)
13. Üniversiteler ile işbirliği içerisinde Ar-Ge, tasarım ve yenilik faaliyetleri kapsamında elde edilecek gelirden , öğretim elemanına ödenecek gelirin %85’i tüm vergilerden istisna edilmiştir.(6676/5)(2547/58.Madde ile yapılan eklemeler)
14. Ülkemizin bilim, teknoloji, Ar-Ge, yenilik ve tasarım alanındaki gelişimine katkı sağlayacak nitelikli yabancılara süresiz çalışma izni verilebilmesi mümkün kılınmıştır.(6676/18,19,20)(4817/6. ve 8. Maddeler ile Ek Madde 1 ile yapılan değişiklik ve eklemeler)
15. Teknoloji geliştirme bölgelerinin Organize Sanayi Bölgeleri içerisinde yer alması halinde proje onay,ruhsat ve izin işlemleri Organize Sanayi Bölgeleri Kanununa göre yapılacaktır.(6676/9)(4691/4.Maddesinde yapılan değişiklik ve eklemeler)

Not : Bilgi notumuzda sıkça kullanılmış olan bazı ifadelerin kanuni tanımlarına aşağıda yer verilmiştir.

• Ar-Ge Projesi: Amacı, kapsamı, genel ve teknik tanımı, süresi, bütçesi, özel şartları, diğer kurum, kuruluş, gerçek ve tüzel kişilerce sağlanacak ayni ve/veya nakdî destek tutarları, sonuçta doğacak fikri mülkiyet haklarının paylaşım esasları tespit edilmiş ve AR-GE faaliyetlerinin her safhasını belirleyecek mahiyette ve bilimsel esaslar çerçevesinde gerçekleştirilen ve araştırmacı ve/veya yazılımcı personel tarafından yürütülen projeyi,
• Ar-Ge Merkezi: Kamuya ait, yetişmiş nitelikli insan gücü ile günün modern teknolojilerine dayalı makine, donanım ve yazılımı içinde bulunduran, teknoloji ve ürün geliştirilmesine yönelik Ar-Ge faaliyetlerinin yapıldığı mekanları,
• Tasarım merkezi: Tasarım projelerini veya sözleşme çerçevesinde siparişe dayalı olarak yürütülen tasarım faaliyetlerini gerçekleştirmek üzere kurulan ve dar mükellef kurumların Türkiye’deki iş yerleri dâhil, kanuni veya iş merkezi Türkiye’de bulunan sermaye şirketlerinin; organizasyon yapısı içinde ayrı bir birim şeklinde örgütlenmiş, münhasıran yurtiçinde tasarım faaliyetlerinde bulunan ve en az on tam zaman eşdeğer tasarım personeli istihdam eden, yeterli tasarım birikimi ve yeteneği olan birimleri,
• Tasarım Faaliyeti: Sanayi alanında ve Bakanlar Kurulunun uygun göreceği diğer alanlarda katma değer ve rekabet avantajı yaratma potansiyelini haiz, ürün veya ürünlerin işlevselliğini artırma, geliştirme, iyileştirme ve farklılaştırmaya yönelik yenilikçi faaliyetlerin tümünü,
• Tasarım Projesi: Amacı, kapsamı, genel ve teknik tanımı, süresi, bütçesi, özel şartları, diğer kurum, kuruluş, gerçek ve tüzel kişilerce sağlanacak ayni veya nakdî destek tutarları, sonuçta doğacak fikri mülkiyet haklarının paylaşım esasları tespit edilmiş ve tasarım faaliyetlerinin her safhasını belirleyecek mahiyette ve bilimsel esaslar çerçevesinde tasarımcı tarafından yürütülen projeleri,
• Tasarım Personeli: Tasarım faaliyetlerinde doğrudan görevli tasarımcı ve teknisyenleri,
• İhtisas Teknoloji Geliştirme Bölgesi (İhtisas TGB): Aynı sektör grubunda ve bu sektör grubuna dâhil alt sektörlerde faaliyet gösteren girişimcilerin yer aldığı tematik teknoloji geliştirme bölgelerini,
• Rekabet Öncesi İşbirliği Projeleri: Birden fazla kuruluşun; ölçek ekonomisinden yararlanmak suretiyle yeni süreç, sistem ve uygulamalar tasarlayarak verimliliği artırmak ve mevcut duruma göre daha yüksek katma değer sağlamak üzere, rekabet öncesinde ortak parça veya sistem geliştirmek ya da platform kurabilmek amacıyla yürütecekleri, Ar-Ge faaliyetlerine yönelik olarak yapılan ve fizibiliteye dayanan işbirliği anlaşması kapsamında, bilimsel ve teknolojik niteliği olan projeleri,
• Tekno girişim sermayesi: Örgün öğrenim veren üniversitelerin herhangi bir lisans programından bir yıl içinde mezun olabilecek durumdaki öğrenci, yüksek lisans veya doktora öğrencisi ya da lisans, yüksek lisans veya doktora derecelerinden birini ön başvuru tarihinden en çok beş yıl önce almış kişilerin, teknoloji ve yenilik odaklı iş fikirlerini, desteği veren merkezi yönetim kapsamındaki kamu idareleri tarafından desteklenmesi uygun bulunan bir iş planı çerçevesinde, katma değer ve nitelikli istihdam yaratma potansiyeli yüksek teşebbüslere dönüştürebilmelerini teşvik etmek için yapılan sermaye desteğini ifade etmektedir.