İş sözleşmesinin işverenlerce sebep gösterilmeden veya gösterilen sebebin geçerli bir sebep olmadan feshedilmesi halinde, işçi bu iddialar altında işe iade talebiyle, önce arabulucuya gider sonra arabulucuda anlaşılmaması halinde iş mahkemesinde dava açar ya da işçi ve işveren anlaşırlarsa uyuşmazlık özel hakeme de götürülebilir.
Elbette iş sözleşmesinin feshinin geçerli bir sebebe dayandığını ispat yükümlülüğü işverenlere aittir. İşçi, feshin başka bir sebebe dayandığını iddia ettiği takdirde, bu defa işçi iddiasını ispatla yükümlüdür.
İşverenlerce geçerli sebep gösterilmediği veya gösterilen sebebin geçerli olmadığı yukarıda belirtildiği şekilde (arabulucuda/mahkemede/özel hakem) tespit edilerek feshin geçersizliğine karar verilmesi halinde, işverenler, işçiyi 1 ay içinde işe başlatmak zorundadır.
İşçi kesinleşen mahkeme veya özel hakem kararının tebliğinden itibaren 10 işgünü içinde işe başlamak için işverene başvuruda bulunmak zorundadır.
İşçi başvurusu üzerine işveren 1 ay içinde işe başlatmaz ise işverenler aşağıdaki mali sonuçlarla karşı karşıya kalırlar:
- İşe Başlatmama Tazminatı: İşçiye en az 4, en çok 8 aylık ücreti tutarında tazminat ödemekle yükümlü olur. Bu tazminat tutarına arabulucu/mahkeme/özel hakem tarafından karar verilir. Burada bahsedilen ücret çıplak ücret olup giydirilmemiş ücret (yemek-yol-ikramiye vb.) değildir.
- Feshin Geçersizliğinde Ödenmesi Gereken Tazminat: Mahkeme veya özel hakem feshin geçersizliğine karar verdiğinde, işçinin işe başlatılmaması halinde de ayrıca tazminata mahkûm edilir. Bu tazminat tutarına mahkeme/özel hakem karar verir ve dava tarihindeki ücreti esas alınarak parasal olarak belirlenir. Burada bahsedilen ücret çıplak ücret olup giydirilmemiş ücret (yemek-yol-ikramiye vb.) değildir.
- Kararın Kesinleşmesine Kadar Geçen Sürede Çalıştırılmayan Süreye Ait Ücret: Kararın kesinleşmesine kadar çalıştırılmadığı süre için işçiye en çok 4 aya kadar doğmuş bulunan ücret ve diğer hakları ödenir ve dava tarihindeki ücreti esas alınarak parasal olarak belirlenir. Bu düzenlemede bahsedilen tazminat hesabında “giydirilmiş ücret” esas alınır.