4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu Geçici Madde 2‘de , münhasıran bu bölgedeki yazılım , tasarım ve AR-GE faaliyetlerinden elde edilen kazançların 31.12.2023 tarihine kadar gelir ve kurumlar vergisinden istisna olduğu hükme bağlanmıştır.
İstisna uygulamasına ilişkin 18.06.2017 tarihinde eklenen madde ile tescil, kayıt veya bildirim şartının getirmeye, istisna kazancı sınırlandırmaya ilişkin açıklamalar yapılmıştır.
Sipariş üzerine yapılan ve sözleşme hükümlerine göre oluşabilecek gayri maddi hakkın siparişi verene ait olacağı işlerde olduğu gibi faaliyeti gerçekleştiren lehine gayrimaddi hak doğmayan durumlarda, patent/patente eşdeğer belge, nitelikli harcama ile ilgili sınırlamalar dikkate alınmaksızın kazanç istisnasından faydalanılacaktır.
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nu Genel Tebliğinde istisnanın uygulamasına ilişkin 12.06.2018 tarihinde gerekli düzenleme yapılmıştır. Buna göre istisna aşağıda yer aldığı gibi uygulanacaktır.
- Bölgede faaliyet gösteren mükelleflerin sadece bölgedeki faaliyetlerinden bu Kanun kapsamında elde ettiği gelirler istisna olup, bölge içinde bu Kanun kapsamı dışındaki kazançlar ile bölge dışındaki faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlar istisna dışındadır.
- Lisans, patent gibi gayrimaddi haklara bağlanmamış olmakla birlikte uyarlama, yerleştirme, geliştirme, revizyon, ek yazılım gibi faaliyetlerden elde edilen kazançlarda istisnadır.
- Bu bölgede üretilen ürünleri kendilerinin seri üretime tabi tutarak pazarlamaları halinde, pazarlanmasından elde edilen kazançların lisans, patent gibi gayrimaddi haklara isabet eden kısmı, transfer fiyatlandırması esaslarına göre ayrıştırılmak suretiyle istisnadan yararlanabilecek, geri kalan kısmı için istisnadan faydalanılamayacaktır.
- Gayrimaddi hakkın kiralanması veya devrinden elde edilecek kazançlar istisnadan yararlanacaktır.
- İstisnadan dar mükelleflerde yararlanılacaktır.
Faaliyeti gerçekleştiren lehine gayrimaddi hak doğuran faaliyetlerle ilgili , proje başlangıç ve/veya bitiş süresi dikkate alınarak aşağıda yer alan şekilde istisna uygulanacaktır.
19/10/2017 TARİHİNDEN ÖNCE (BU TARİH DAHİL) BAŞLATILMIŞ PROJELERDEN 30/6/2021 TARİHİNE KADAR ELDE EDİLEN KAZANÇLARA İLİŞKİN İSTİSNA UYGULAMASI :
- İstisna 31.12.2023 tarihine kadar uygulanacaktır.
- İstisna kapsamındaki faaliyetlerden elde edilen hasılattan bu faaliyetler ile ilgili harcamaların düşülmesi sonucu bulunacak kazancın tamamı kurumlar vergisinden istisna olacaktır.
- İstisna dışı faaliyette bulunması halinde hasılat, maliyet ve gider unsurlarının ayrı ayrı izlenmesi gerekmektedir.
- Zarar oluşması halinde, söz konusu zararın istisna dışı faaliyetlere ilişkin kazançlardan mahsup edilmesi mümkün değildir.
- 4691 sayılı Kanun dışındaki ticari faaliyetten elde edilen gelirler (Örneğin, faiz gelirleri, kur farkları ve iktisadi kıymetlerin satışından elde edilen gelirler) ile olağandışı gelirlerinin istisna kapsamında değerlendirilmesi mümkün değildir.
- Diğer kurumlardan geri ödeme koşuluyla sermaye desteği olarak sağlanan yardımlar borç mahiyetinde olduğu için ticari kazanca dahil edilmeyecektir.
- TÜBİTAK ve benzeri kurumlar tarafından verilen hibe destek tutarları ile diğer kurumların bu mahiyetteki her türlü bağış ve yardımları istisna edilecektir.
- İstisna kapsamına giren faaliyetler ile bu kapsama girmeyen işlerin birlikte yapılması halinde
-
Amortismanlar kullanılan gün sayısına göre,
-
Müşterek genel giderler ile kullanım süresi tespit edilemeyen sabit kıymet amortismanları ,cari yılda oluşan maliyetlerin birbirine oranı esas alınarak dağıtılacaktır.
- İstisna kazancın dağıtılması halinde gelir vergisi tevkifatı yapılacaktır.
19/10/2017 TARİHİNDEN ÖNCE (BU TARİH DAHİL) BAŞLATILMIŞ PROJELER NETİCESİNDE ELDE EDİLEN GAYRİMADDİ HAKLARIN 30/6/2021 TARİHİNDEN SONRA SATIŞI, DEVRİ VEYA KİRALANMASINDAN DOĞAN KAZANÇLAR İLE 19/10/2017 TARİHİNDEN SONRA BAŞLATILMIŞ PROJELERDEN ELDE EDİLEN GAYRİMADDİ HAKLARIN SATIŞI, DEVRİ VEYA KİRALANMASINDAN ELDE EDİLEN KAZANÇLARA İLİŞKİN İSTİSNA
- Bu projelerle ilgili olarak istisnadan faydalanılabilmesi için patent alınması veya patente eşdeğer faydalı model belgesi, tasarım tescil belgesi, telif hakkı tescil belgesi, entegre devre topografyası tescil belgesi, yeni bitki çeşitlerine ait ıslahçı hakkı tescil belgesi ve benzeri belgelere bağlanması gerekmektedir.
- Ancak, Son 5 hesap döneminin ortalaması gayrimaddi haklardan elde edilen yıllık brüt gelirleri 2018 yılı için 34 milyon Türk lirasını, yıllık net satış hasılatı toplamı 226 milyon Türk lirasını (Dahil olduğu şirketler grubu varsa grubun yoksa kendisinin) aşmayan mükelleflerin, Ar-Ge faaliyetlerine yönelik patentlenebilirlik kriterlerini (yenilik, buluş basamağı, sanayiye uygulanabilirlik gibi) taşıyan gayrimaddi haklardan ve ilgili mevzuat kapsamında aranan şartları haiz tasarım faaliyetlerinden doğan gayrimaddi haklardan elde ettikleri kazançları, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından alınan proje bitirme belgesine dayanılarak istisnadan yararlandırılır. Bu durumda patent veya fonksiyonel olarak patente eşdeğer bir başka alınmasına gerek yoktur.
- 05/12/1951 tarihli ve 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu çerçevesinde telif hakkı tescil belgesine bağlanan yazılım faaliyetleri için başkaca bir belge alınılmasına gerek bulunmamaktadır.
- Gayrimaddi hakların satışı, devri veya kiralanmasından kaynaklanan kazançların istisnadan yararlanacak kısmı, bölgede yürütülen her bir projeden elde edilen kazanca, ilgili projeye ilişkin nitelikli harcamaların toplam harcamaya oranı uygulanmak suretiyle hesaplanacaktır. (Nitelikli harcamalar, gayrimaddi hakkın elde edilebilmesi için mükellefin tarafından yapılan ve gayrimaddi hak ile doğrudan bağlantılı harcamalar ile ilişkisiz kişilerden sağlanan ve aynı mahiyeti taşıyan fayda ve hizmet bedellerinin toplamıdır. Amortismana ayrılan harcamalar amortisman öncesi tutarlarıyla bu hesaplamada dikkate alınacaktı.)
- Nitelikli harcama tutarı % 30 artırılabilecektir.
- Gayri maddi hak satın alma bedelleri ile yurtdışı yerleşik kilerden alınan fayda ve hizmet tutarı nitelikli harcamaya dahil edilmeyecek ancak toplam harcamaya dahil edilecek, ancak AB tam üyeliğine kadar yurtiçi yerleşik kişilerden alınan fayda/hizmet tutarı nitelikli harcamaya dahil edilecektir.
- Faiz gibi finansman giderleri ve binalara ilişkin amortismanlar, kiralar, ısıtma, aydınlatma, su, temizlik, güvenlik, bakım, onarım, vergi, resim ve harçlar ile genel yönetim giderlerinden verilen paylar gibi yürütülen yazılım, tasarım ve Ar-Ge faaliyetleriyle doğrudan ilişkili olmayan harcamalar hesaplamada dikkate alınmayacaktır.
- Örneğin, yapılan hesaplama sonunda % 30 artırımlı nitelikli harcama tutarının toplam harcamaya oranı % 40 çıkarsa , kazancın % 40 kısmı istisna olacaktır.